Charlene Vodegel ging het gesprek aan met Klemens Patijn. Dankzij hem kunnen we gewoon in Breda van deze bijzondere, muzikale voorstelling genieten. Hieronder leest u zijn verhaal.
Transformatie
Sinds begin van dit jaar 2019 draait de voorstelling SENANG op het podium. De hoofdrolspelers zijn Nynke Heeg en Klemens Patijn, beiden met een Indische achtergrond. Jos van Kan, de regisseur heeft deze twee toneelspelers bij elkaar gebracht en is op deze manier tot de theatervoorstelling SENANG gekomen.
Nynke en Klemens kenden elkaar eerst niet. Onder regie van Jos speelde Nynke in een theaterstuk, en een paar jaar later speelde Klemens onder regie van Jos. En zo kwamen ze in elkaars gezelschap. Nynke speelde een keer haar oma na het repeteren. Jos zag zo’n natuurlijke transformatie, en twee jaar later werkte hij met Klemens. Hij deed zijn opa na op dezelfde natuurlijke wijze als Nynke. Daar vertelde hij over. Daarna heeft hij besloten om deze twee aan elkaar voor te stellen, en zo is SENANG langzaamaan ontstaan. Het toeval speelde dat bij beide toneelspelers de stad Bandung in hun geschiedenisverhaal zit.
Jos is een Azië kenner en ze zijn met zijn drieën gaan brainstormen voor een theaterstuk. Het begon bij een korte versie, die vervolgens leidde tot een avondvullende voorstelling. Het onderwerp Indische Nederlander met als hoofdlijn een zoektocht naar identiteit. Welk verhaal geef je eigenlijk nog door aan je kinderen, wanneer je een kind bent uit twee culturen?
Wat maakt het anders?
De voorstelling is een persoonlijk verhaal, gebaseerd op autobiografische gegevens. SENANG is niet het heimwee naar het oude Indië. Het gaat over een derde generatie die terug kijkt naar de eerste en de tweede generatie; maar eigenlijk vooral naar de eerste generatie.
Ook de herkenbaarheid voor het publiek maakt het anders. We leven nu in een maatschappij met diverse culturen waar we ook met dit gegeven te maken krijgen. Op zoek gaan naar je identiteit en het verhaal die deze mogelijk vormt.
Het gaat over zwijgen en praten, en wat erf je nou van het Indische deel? Hoe hebben bijvoorbeeld de repatriëring, de moeilijke keuzes en opgelopen trauma’s in de oorlog invloed gehad op de opvoeding van je ouders? En wat krijgen latere generaties daar nu nog van mee?
SENANG spreekt een grote groep mensen aan en de thematiek wordt door het publiek vaak als zeer herkenbaar ervaren.
Wanneer voel jij je senang?
Senang betekent je tevreden voelen, blij zijn. Als Klemens zich ergens welkom voelt, of gewaardeerd. Als mensen je werk mooi vinden, dan kan hij zich heel senang voelen. In Azië voelt Klemens zich ook senang. Hij denkt terug aan zijn laatste vakantie in Vietnam. Senang zijn komt door de temperatuur, klimaat , geuren, eten, de hartelijkheid van mensen. Vooral in Indonesië voelt Klemens zich heel senang. Dit gevoel is niet te vergelijken met een vakantie in Europa.
Vooronderzoek in Indonesië
Klemens had een doel voor ogen, namelijk rondlopen in de foto-album van zijn grootouders. Op zoek gaan naar de fotofragmenten van het album.
Helaas kwam hij niet het oude huis van vroeger tegen. Het huis waar zijn opa en oma vroeger woonden, had een nieuw nummer gekregen. Wat wel naar voren kwam, was een witte muur. Ze vonden een bakkerij van een Chinees-Indonesische familie. De eigenaren waren de overburen van zijn opa en oma. Op het moment dat hij met hun sprak en de verhalen aanhoorden, bracht het Klemens dichterbij het verhaal van zijn grootouders. Maar het gevoel dat hij door dezelfde straat liep waar zijn opa en oma hebben gelopen dat maakte het gevoel wel heel dichtbij, en heel bijzonder. Toen voelde hij zich het dichtste bij de verhalen van vroeger.
De sleutel was de bakkerij, want daar tegenover woonden zijn opa en oma. Er stond een witte muur, die hij herkende van de foto’s, en dat was het herkenningspunt.
Wat betekent Indisch-zijn voor jou?
Een sierlijke vorm van bescheiden zijn. Beleefd zijn, jezelf soms wegcijferen. Maar ook een vorm van fysieke lenigheid. Hij denkt ook terug aan zijn familie die lenig waren, en met hun lijf zo elastisch bezig waren.
Wat voor tip geef je aan mensen die nog naar jouw voorstelling moeten gaan?
Kom gewoon lekker kijken . Ga onbevangen de voorstelling in. Neem je familie mee of neem juist iemand mee aan wie je wil vertellen over Nederlands-Indië en jouw geschiedenis. Beleef, en ervaar wat het verhaal met je doet. En praat vooral met ons na de voorstelling.
Klemens en Nynke zijn nog aanwezig en staan open voor vragen en gezellige praatjes.
Interview: Charlene Vodegel
Wil je ook SENANG ervaren? Kom dan zaterdag 23 november naar
Podium Bloos
Speelhuislaan 153
4815 CD Breda
Meer informatie en kaartverkoop zie:
https://podiumbloos.nl/agenda/senang/
