Opening door Carel Banse
Op zaterdag 19 juli om 14.00 uur werden meer dan 60 belangstellenden verwelkomd bij de Expositie ’80 Jaar Vrijheid?’, die door Carel Banse, projectleider, werd geopend. De expositie is gratis te bezichtigen tot 28 augustus 2025.
Hij lichtte toe dat de expositie tot stand gekomen is door samenwerking van Stichting Arjati en De Nieuwe Veste. De voorbereiding is gedaan door een werkgroep onder leiding van vrijwilliger Rob Adolphs (niet aanwezig door vakantie) en zijn rechterhand Ellen van Nispen.
Bij de opbouw hebben ook onze communicatie-specialisten Kim Wolthof en Joelle van Loon een aandeel geleverd.
Het bestuur zegt de leden van de werkgroep veel dank voor hun inzet en toewijding, en hetzelfde geldt voor de medewerkers van De Nieuwe Veste.
Carel vervolgde zijn toespraak: “Nederland viert 80 Jaar Vrijheid. Vanaf eind vorig jaar tot eind augustus 2025 zijn er landelijk tal van activiteiten, zoals herdenkingen, Vrijheids-concerten en natuurlijk de Vrijheidsmaaltijd op 5 mei, welke ook Arjati jaarlijks organiseert hier in Breda. Op 5 mei 2025 is er exact 80 Jaar Vrijheid in Nederland en dat mag gevierd worden.
Niet in het hele Koninkrijk der Nederlanden echter was ‘Vrijheid’ op die datum van toepassing. In Nederlands-Indië volgt er dan nog een lange periode van geweld, onveiligheid en ontberingen. De Japanse bezetting en de politieke situatie na de capitulatie van Japan in augustus 1945 hadden veel en ingrijpende gevolgen voor hele bevolkingsgroepen in Nederlands-Indië.
De nasleep van de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië en de gevolgen van het dekolonisatieproces worden door velen nog steeds gevoeld. 15 augustus 1945 heeft daardoor een geheel andere lading dan 5 mei. Daarom ook wordt de naam van ons project ’80 Jaar Vrijheid?’ afgesloten met een vraagteken.
De expositie maakt deel uit van een groter project, dat al in april van dit jaar startte. Het project bestaat uit films, lezingen en bijeenkomsten, waarmee we bezoekers bewust/bewuster willen maken van de nasleep van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië en van de impact die deze geschiedenis op velen heeft of heeft gehad.
Op 24 augustus sluiten we het project af met een grote bijeenkomst in het Chassé Theater. Wethouder Marike de Nobel, oud-minister Winnie Sorgdrager en Crams Nikijuluw delen hun verhalen over ’80 Jaar Vrijheid?’.
Muziek door Alfian Emir Adytia (op cello) en zangeres Yasmine (in opleiding bij de Koninklijke Militaire Academie) en voordrachten van performer Robin Block completeren het middagprogramma.
Na een Indische maaltijd verzorgd door onze bekende restaurants en cateraars Makanan en Senang Makan volgt een wervelend optreden van de populaire band Treasure.
Meer informatie vindt u op de speciale projectwebsite en op de website van het Chassé Theater. Daar kunt u uw tickets voor dit unieke evenement bestellen.”
Carel introduceerde vervolgens Liesbeth Lies, die een presentatie hield over de nasleep van haar lotgevallen in de Tweede Wereldoorlog. Het publiek luisterde ademloos toe.
Na de presentatie kon het publiek onder begeleiding van de gastvrouwen en gastheren de expositie gaan verkennen.
Maar niet nadat Carel de leden van de werkgroep Exposities hartelijk bedankte voor hun toewijding en inzet. Ook de medewerkers van de Nieuwe Veste (techniek, horeca en staf) kregen lof toegezwaaid voor hun medewerking. Tot slot werden ook Inge, Ilse en Arthur bedankt voor de begeleidende muziek. De bijeenkomst werd om 16.00 uur afgesloten.
Presentatie door Liesbeth Lips
Liesbeth Lips verbleef in de Tweede Wereldoorlog in de Jappenkampen Kramat, Grogol en Tjideng in het toenmalige Batavia.
Voor wat zij meemaakte, had zij als klein kind geen woorden. Heel wat jaren later heeft zij haar traumatische ervaringen tot uiting kunnen brengen in onder meer de beelden, die in deze expositie zijn opgenomen.
Lees de presentatie van Liesbeth hieronder.
